İnsanlık modern hayata adım attığından bu yana; içimizde hep bir estetik ve genç kalma kaygısı devam ediyor. O kadar ki ölümsüzlüğü bulmak için bile girişimler yapıldı ve hala yapılmaya devam ediliyor. Gelişen teknoloji, beraberinde tıptaki yenilikler sayesinde ve biraz da popüler kültürün etkisi ile daha önce televizyonda rastladığımız, yarı yaşında gösteren kişilere artık gündelik yaşantımızda; işe giderken, sokakta yürürken bile rastlar olduk.
Çok abartılmasından, tek tip botokslu yüz tartışmalarından ziyade biz bugün madalyonun öteki yüzü, halının altına süpürülen kısımlar hakkında konuşacağız. Genç kalmak, genç görünmek çoğu kişinin hayali, üstelik buna 2018’in Türkiye şartlarında belirli ücretler ödeyerek ulaşabiliyoruz. Ufak tefek estetik müdahaleler ya da cilt bakımları, makyajlar… Peki, dışımızı bu kadar güzelleştirirken içimiz için ne yapıyoruz? Günlük yaşam aktivitelerimizi, nasıl oturup kalkacağımızı, yürüyeceğimizi, koşacağımızı, nasıl ağrısız yaşayacağımızı belirleyen; asıl zindelik ve sağlık halimizden sorumlu olan, kas-iskelet sistemimiz için ne yapıyoruz? Peki ya akciğerlerimiz için? Estetik kaygılar için önceden tedbir alınıp müdahaleler yapılırken fiziksel olarak gençliğimiz için şimdiden tedbir almak, bir fizyoterapist eşliğinde gerek kardiyolojik ve pulmoner, gerekse ortopedik bir egzersiz programı detoksuna girmek, henüz popüler değil.
Toplumun genelinde ‘fiziksel aktivite’ kavramında bir kafa karışıklığı mevcut. Ya hiç fiziksel aktivite yapılmıyor ya da bilinçsizce yapılıyor. Spor salonlarında saatlerimizi harcayıp, sakatlanıp geri dönüyoruz. Bir sağlık sorunumuz varlığında sağlık profesyoneli olmayan spor hocalarına kendimizi emanet ediyoruz. Çoğu zaman da televizyonda görülen hareketleri bedenimize uygunluğunu sorgulamadan uyguluyoruz. Bunun yerine işin eğitimini almış ve sakatlığı olan kişilerle de yasal olarak çalışma hakkına sahip bir meslek grubu olan fizyoterapist eşliğinde derdimize derman arasak?!
İnsan biyomekaniği ve anatomisini incelediğimizde yaşlanma, çoğu zaman dışarıdan gözlenebilen bir durum. Kırışıklıkların artması, derinleşmesi, saçların beyazlaması gibi. İçimizde de yaşlanmanın etkileri ortaya çıkarken bunu da vücudun duruşunun değişmesi, hareketlerin yavaşlaması, eskisi kadar zinde ve aktif olamama, nefes darlığı, günlük işleri yaparken zorlanma şeklinde gözlemleyebiliyoruz.
Yapılan bilimsel çalışmalarda, düzenli uygulanan egzersiz programlarının genel zindelik ve sağlık halinde, pozitif yönde gözle görülür düzeyde değişim sağladığı gösterilmiştir.
- Örneğin yapılan bir çalışmada bireylere yaptırılan egzersiz programı neticesinde vücut ağırlığı, vücut kitle
indeksi, insülin direnci, trigliserid miktarlarında olumlu yönde düzelme görülmüş. Başka bir çalışmada ise anksiyetenin uygulanan egzersiz programı sonrasında azaldığı bulunmuş. - Akın akın gidilen ve bu aralar çok revaçta olan pilates egzersiz yaklaşımı ile ilgili yapılan bir klinik çalışmada ise pilates egzersizlerinin bir fizyoterapist eşliğinde uygulandığında ve kardiyopulmoner egzersiz protokolü ile birleştirildiğinde daha olumlu sonuçlar verdiği belirlenmiş.
- Yine Japonya’da yapılan bir çalışmada fizyoterapistler eşliğinde, ülkede oluşturulan yaşlılık programı kapsamında halka egzersiz eğitimi verildikten sonra daha sağlıklı oldukları gözlemlenmiş.
- Yaşlanma ile ortaya çıkan, hafızada gerileme ve unutkanlık üzerine yapılan bir çalışmada ise fizyoterapist eşliğinde uygulanan egzersiz programının insanın doğal yaşlanma süreci neticesi ortaya çıkan hafıza problemlerinde iyileşme sağladığı gözlemlenmiş.
Sonuç olarak, dış görüntümüzün güzelliği için bu kadar çabalayıp uğraşırken ve güzel sonuçlar alırken bizi ömrümüzün sonuna kadar çok daha mutlu edecek ve çok daha önemli olan gençlik ve zindelik hali için, sağlıklı yaşlanma için, daima dinç ve dinamik kalmak için bir fizyoterapist rehberliğinde egzersiz programı sürdürmek en etkili yol.
Unutmayın fizyoterapistiniz burada!
R.Enes ÇELİK, Fizyoterapist (Fizyoterapistinizle ilgili detaylı bilgi almak için lütfen tıklayınız.)
KAYNAKLAR
-
de Alvarenga G. M., Charkovski S. A., dos Santos L. K., da Silva M. A. B., Tomaz G. O. & Gamba H. R. (2018). The influence of inspiratory muscle training combined with the Pilates method on lung function in elderly women: A randomized controlled trial. Clinics, 73.
-
Watanabe Y., Yamada Y., Yokoyama K., Yoshida T., Yoshinaka Y., Yoshimoto M., … & Ishikawa-Takata K. (2018). Comprehensive geriatric intervention program with and without weekly class-style exercise: research protocol of a cluster randomized controlled trial in Kyoto-Kameoka Study. Clinical interventions in aging, 13, 1019.
-
Gajewski P. D., & Falkenstein M. (2018). ERP and Behavioral Effects of Physical and Cognitive Training on Working Memory in Aging: A Randomized Controlled Study. Neural plasticity, 2018.
-
Albracht-Schulte K., & Robert-McComb J. (2018). The effects of yoga and quiet rest on subjective levels of anxiety and physiological correlates: a 2-way crossover randomized trial. BMC complementary and alternative medicine, 18(1), 280.
-
Oh M., Kim, S. An, K. Y., Min J., Yang H. I., Lee J., … & Jeon J. Y. (2018). Effects of alternate day calorie restriction and exercise on cardio-metabolic risk factors in overweight and obese adults: an exploratory randomized controlled study. BMC public health, 18(1), 1124.
Çok eskiden beri; hangi hastalık için hangi yöntemin daha uygun olduğu, bilimsel deneyler ve sorgulamalarla test edilir. Fizyoterapistler, bu sonuçlara internet aracılığı ile hızlıca erişebiliyorlar artık. Örneğin; kronik bel ağrılı hastalar için, son yıllara kadar elektroterapi gibi pasif yöntemler sıklıkla kullanılırdı. Ancak, 2017 yılında yapılmış kapsamlı bir çalışma ile; yoga, tai-chi, mindful nefes teknikleri, bilişsel davranışsal terapi gibi zihin-beden birlikteliği içeren yöntemlerin, bu tip hastalar için daha etkili olduğu bulundu (1). Bu sonuca göre; “Kronik bel ağrısında, 2017 yılından itibaren zihin-beden birlikteliği içeren yöntemler kullanılması uygundur.” denilebilir. Bu, diğer yöntemlerin etkisiz olduğu anlamına gelmez. Günümüze özgü en iyi yöntemin bulunduğu ve geçmişe göre daha hızlı veya etkili iyileşeceğiniz anlamına gelir.